Ασφυξία

Είναι μία κατάσταση που μπορεί να επιφέρει το θάνατο και δημιουργείται όταν ο οργανισμός δεν οξυγονώνεται ικανοποιητικά. Η έλλειψη οξυγόνου μπορεί να οφείλεται σε αναπνοή αέρα με περιεκτικότητα σε οξυγόνο μικρότερη από την κανονική ή σε παρεμπόδιση της αναπνοής ή σε κάκωση του αναπνευστικού συστήματος.

Χωρίς ικανοποιητική ποσότητα οξυγόνου οι ιστοί καταστρέφονται πολύ γρήγορα. Τα ζωτικά κύτταρα του εγκεφάλου είναι δυνατό να πεθάνουν μέσα σε τρία μόνο λεπτά αν μείνουν χωρίς οξυγόνο.

Τι μπορεί να προκαλέσει ασφυξία:

• Απόφραξη των αεροφόρων οδών λόγω πτώσης της γλώσσας στο πίσω μέρος του φάρυγγα, λόγω ύπαρξης τροφών, εμεσμάτων ή άλλων ξένων σωμάτων μέσα στις αεροφόρους οδούς, ή λόγω οιδήματος των ιστών του φάρυγγα εξαιτίας εγκαύματος, τσιμπήματος εντόμων ή λοίμωξης.

• Πνιγμονή από μαξιλάρια ή πλαστικούς σάκους.

• Συμπίεση τραχείας λόγω απαγχονισμού ή στραγγαλισμού.

• Συμπίεση του θώρακα λόγω πτώσης χωμάτων ή άμμου, πρόσκρουσης σε τοίχο ή πίεσης σε συνωστισμό.

• Κάκωση των πνευμόνων.

• Σπασμοί που εμποδίζουν την κανονική αναπνοή.

• Καταστάσεις που επηρεάζουν τον εγκέφαλο ή τα νεύρα που ελέγχουν την αναπνοή, όπως

• Ηλεκτροπληξία
• Δηλητηρίαση
• Παράλυση λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου (αποπληξία) ή κάκωσης του νωτιαίου μυελού

• Καταστάσεις που επηρεάζουν την ποσότητα οξυγόνου στο αίμα, όπως

• Μικρή περιεκτικότητα του αέρα σε οξυγόνο, όπως με παγίδευση σε κτίρια, σήραγγες γεμάτες από δηλητηριώδη αέρια ή καπνούς.
• Μεταβολή της ατμοσφαιρικής πίεσης σε μεγάλα υψόμετρα, σε αποσυμπιεσμένα αεροσκάφη ή σε καταδύσεις σε μεγάλα βάθη.

Γενικά συμπτώματα

• Δυσκολία αναπνοής και αύξηση της συχνότητας και του βάθους της.

• Θορυβώδης αναπνοή με ρόγχο και γουργουρητά.

• Στο στόμα πιθανό να σχηματίζεται αφρός

• Κυάνωση (γαλαζωπό χρώμα χειλιών και νυχιών)

• Σύγχυση

• Πιθανόν απώλεια αισθήσεων

• Η αναπνοή μπορεί να σταματήσει

Σκοπός

Να διατηρηθεί ή να αποκατασταθεί η αναπνοή του πάσχοντα, απομακρύνοντας γρήγορα το αίτιο της ασφυξίας από τον πάσχοντα ή τον πάσχοντα από το αίτιο. Όπου κρίνεται αναγκαίο, γίνεται τεχνητή αναπνοή και αναζήτηση ιατρικής βοήθειας.

Γενική θεραπεία

• Απομακρύνετε το αίτιο της ασφυξίας

• Διάνοιξη αεροφόρων οδών και τεχνητή αναπνοή

• Έλεγχος αναπνοής, σφυγμού και ανταπόκρισης του πάσχοντα

• Άμεση κλήση ιατρικής  βοήθειας.

Ασφυξία από απόφραξη αεροφόρων οδών λόγω κομματιών τροφής ή άλλων αντικειμένων

Προκαλείται όταν οι αεροφόροι οδοί φράσσονται  από αντικείμενο που έχει καταποθεί  και έχει προχωρήσει κατά την κατάποση όχι προς τον οισοφάγο, αλλά προς την τραχεία. Οι ενήλικες μπορεί να πάθουν απόφραξη από κομμάτια τροφής που δεν έχουν μασήσει καλά και κατάπιαν γρήγορα. Τα παιδιά κινδυνεύουν από τα αντικείμενα που τους αρέσει να βάζουν στο στόμα τους.

• Είναι αναγκαίο το αντικείμενο να αφαιρείται αμέσως. Όταν ο πάσχων έχει τις αισθήσεις του, ενθαρρύνετε τον να βήξει για να βγάλει το αντικείμενο από το λαιμό του.

• Αν αυτό δεν είναι δυνατό, χτυπήστε τον πάσχοντα με την παλάμη σας στην πλάτη, στην περιοχή ανάμεσα στις ωμοπλάτες, μέχρι και τέσσερις φορές.

• Μετά και μόνο αν αυτό αποτύχει, θα πρέπει να προσπαθήσετε να εκδιώξετε τον αέρα από τους πνεύμονες του πάσχοντα με απότομη πίεση της κοιλιάς. Στην τεχνική αυτή σταθείτε ή γονατίστε πίσω από τον πάσχοντα και περάστε το χέρι σας μπροστά από την κοιλιά του. Κλείστε τη γροθιά σας με τον αντίχειρα σας προς τα μέσα και τοποθετήστε την στο κέντρο του άνω μέρους της κοιλιάς (στο στομάχι) ανάμεσα στον ομφαλό και το στέρνο. Πιάστε τη γροθιά σας με το άλλο χέρι. Κάμπτοντας τους αγκώνες σας τραβήξτε και τα δύο σας χέρια προς το μέρος σας με μια γρήγορη κίνηση και κατεύθυνση προς τα πάνω και μέσα, για να συμπιέσετε το άνω μέρος της κοιλιάς στη βάση των πνευμόνων. Επαναλάβετε την κίνηση αν χρειαστεί μέχρι και τέσσερις φορές. Κάθε πίεση πρέπει να είναι αρκετά δυνατή ώστε να προκαλέσει την απόσπαση του αντικειμένου.

• Όταν ο πάσχων έχει απώλεια της συνείδησης, αρχίστε τεχνητή αναπνοή για να προσπαθήσετε να περάσετε τον αέρα πέρα από το εμπόδιο προς τους πνεύμονες. Αν δεν πετύχετε, δώστε του μέχρι 4 χτυπήματα στη ράχη και ελέγξτε αν το αντικείμενο αποσπάστηκε. Αν η απόφραξη επιμένει, επιχειρήστε και πάλι τεχνητή αναπνοή.

• Φροντίστε την μεταφορά του πάσχοντα στο νοσοκομείο.

Ref: πρώτες βοήθειες, (St John’s ambulance) εκδ. Λίτσας